Wojciech Stępień

dr hab. Wojciech Stępień, prof. UJK

dr hab. Wojciech Stępień prof. AM (teoria muzyki)

Wykształcenie:

2002:  magisterium (z wyróżnieniem) na podstawie pracy „Up into the Silence – cykl pieśni Eugeniusza Knapika – pożegnanie z XX wiekiem” (promotor: st. wykł. mgr Stanisław Kosz), specjalność: teoria muzyki, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach

2005:  magisterium (z wyróżnieniem) na podstawie kompozycji Koncert wiolonczelowy „Dla Cierpiących Aniołów” (promotor: prof. Eugeniusz Knapik), specjalność: kompozycja, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach

2010:  doktorat na podstawie dysertacji „Signifying Angels. Analyses and Interpretations
of Rautavaara`s Instrumental Compositions” (promotor: prof. Eero Tarasti, recenzenci:
dr Siglind Bruhn, dr Marta Grabocz), specjalność: muzykologia, Faculty of Arts, University of Helsinki

2019: habilitacja na podstawie pracy „Le Nouveau Grieg. Tendencje modernistyczne
w twórczości Edvarda Griega na przykładzie opp. 54, 66 i 72” (recenzenci: prof. dr hab. Anna Granat-Janki, prof. dr hab. Teresa Malecka, dr hab. Aleksander Nowak)

Stypendia:

• Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2000/2001, 2001/2002)
• Stypendium fińskiej fundacji Pro Musica (2006, 2010)
• Stypendium fundacji Niilo Helanderin (2006,2007)
• Stypendium CIMO (2008)
• Stypendium z Funduszu Popierania Twórczości ZAIKS (2021)
• Stypendium twórcze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2022)
• Fulbright Senior Award (2022-23) University of California Los Angeles (UCLA)
• The Huntington Fellowship (2024)

Nagrody:

• III wyróżnienie w Konkursie Kompozytorskim im. A. Krzanowskiego ALKAGRAN za Krzywe zwierciadło na fortepian (Bielsko-Biała 1994)
• I nagroda w XIV Konkursie Prac Magisterskich Absolwentów Akademii Muzycznych w Polsce, w kategorii Teoria i Reżyseria Muzyczna (Gdańsk 2004)
• Nagrody Wydziału Kultury Urzędu Miasta Katowice dla Młodych Twórców Kultury (2005, 2007, 2011)
• Nagrody Rektora Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach (2014, 2020)
• III nagroda w IV Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim „Fide et Amore” w Żorach
  za utwór Fide et amore na chór mieszany (2019)

Pełnione funkcje:

• Członek Rady Programowej Festiwalu „Katowice Kultura Natura” (od 2015)
• Członek redakcji „Scontri” (2015-2020)
• Członek zwyczajny Związku Kompozytorów Polskich (od 2017)
• Wiceprezydent International Edvard Grieg Society (2021-2023)

DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA:

Publikacje książkowe (monografie):

• Signifying Angels. Analyses and Interpretations of Rautavaara’s Instrumental Compositions, Helsinki 2010
• The Sound of Finnish Angels. Musical Signification in Five Instrumental Compositions
  by Einojuhani Rautavaara, Hillsdale/New York 2011
• Le Nouveau Grieg. Tendencje modernistyczne w twórczości Edvarda Griega na przykładzie opp. 54, 66 i 72, Katowice 2019

Redakcje:

• Edward Grieg i jego czasy/ Edvard Grieg and His Times, red. Wojciech Stępień, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach&Frodo, Katowice 2016
• Styl późny w muzyce, literaturze i kulturze, t. 3 i 4, red. Eugeniusz Knapik, Agnieszka Woźniakowska, Wojciech Stępień, Jarosław Szurman, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016
• U źródeł polskiego neoklasycyzmu. Nauczanie Nadii Boulanger na tle edukacji kompozytorskiej w Berlinie w I połowie XX wieku, red. Jolanta Szulakowska, Wojciech Stępień, Magdalena Stochniol, Bartłomiej Barwinek, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Katowice 2018

Publikacje w monografiach wieloautorskich:

• „A Theory of Angels in Rautavaara’s Instrumental Music”, [w:] Before and After Music. Proceedings of the 10^th International Congress of the International Project on Musical Signification. Vilnius, 21-25 October 2008, red. Lina Navickaité-Martinelli, Helsinki-Imatra 2010
• „Kręgi anielskie w muzyce Einojuhani Rautavaary”, [w:] Kompozytor i jego świat. Bronisław Kazimierz Przybylski in Memoriam, red. Ewa Kowalska-Zając, Marta Szoka, Łódź 2012
• „Ockeghem’s Canon Deo Gratias – an Experimental Interpretation”, [w:] Music: Function and Value. Proceedings of the 11^th International Congress on Musical Signification, Cracow, 27 September-2 October 2010, t. 2, red. Teresa Malecka, Małgorzata Pawłowska, Kraków 2013
• „Obsesyjne symbole w twórczości Einojuhani Rautavaary”, [w:] Musica inter artes. Muzyka – sztuki plastyczne – teatr – literatura – filozofia, red. Stanisław Kosz, Marcin Trzęsiok, Katowice 2013
• „Edward Grieg i Polska”, [w:] Niepokój i poszukiwanie. Polscy i norwescy twórcy czasu przełomów, red. Agnieszka Rosales Rodriguez, Zbigniew Skowron, Warszawa 2014
• „W poszukiwaniu utraconej melodii. Współczesne odrodzenie muzyki średniowiecza”, [w:] Studia Gdańskie 34/2014
• „Norwegian Orientalism in Edvard Grieg’s String Quartets”, [w:] Edvard Grieg. Life and Music, red. Markéta Štefková, Bratislava 2016
• „Grieg jako twórca narodowy, europejski i uniwersalny”, [w:] Edward Grieg i jego czasy,
  red. Wojciech Stępień, Katowice 2016
• „Śpiewy z Taize – na drodze ku hezychii i ekumenii”, [w:] Studia Pastoralne 12/2016
• „Trio d-moll op. 120 i ostatnia faza twórczości kameralnej Gabriela Fauré, [w:] Styl późny
  w muzyce, literaturze i kulturze, tom 4, red. Eugeniusz Knapik, Agnieszka Woźniakowska, Wojciech Stępień, Jarosław Szurman, Katowice 2016
• „Berlińscy nauczyciele kompozycji w pierwszej połowie XX wieku, [w:] U źródeł polskiego neoklasycyzmu. Nauczanie Nadii Boulanger na tle edukacji kompozytorskiej w Berlinie
  w I połowie XX wieku, red. Jolanta Szulakowska, Wojciech Stępień, Magdalena Stochniol, Bartłomiej Barwinek, Katowice 2018
• „Karol Szymanowski’s and Ignacy Jan Paderewski’s Songs in the Light of Grieg’s Works”,
  [w:] Edvard Grieg, sein Umfeld, seine Nachfolge. Neue Forschungen, 7. Deutscher Edvard-Grieg-Kongress am 14. Und 15. Oktober 2016 in Leipzig, red. Helmut Loos, Patrick Dinslage, Leipzig 2018
• “Edvard Grieg’s Drei Phantasiestucke for Piano from Op. 1”, [w:] “Edvard Grieg,
  sein Umfeld, seine Nachfolge. Neue Forschungen, 7. Deutscher Edvard-Grieg-Kongress am 15. bis 17. Oktober 2020 in Leipzig”, red. Patrick Dinslage, Stefan Keym, Leipzig 2021
• “Modernist Approach to Musical Form in Edvard Grieg’s Op. 54”, [w:] Musical analysis, historia, theoria, praxis, vol. 6, red. Anna Granat-Janki, Wrocław 2021 
• “Słowisień” by Karol Szymanowski – paradigmatic analysis and musical topoi”, [w:] Aspects of Music, vol. 12, Analysing Music of the 20^th and 21^st Centuries: Methods, Ideas, Perspectives, red. Renata Skupin, Gdańsk 2022

Publikacje w czasopismach muzycznych:

• „Przerażający anioł – od poetyckiej figury do mitycznego archetypu. O kompozycjach anielskich Einojuhani Rautavaary”, „Res Facta Nova” 11(20)/2010
• „Kohti universaalia pyhyyttä. Einojuhani Rautavaaran musiikki ja estetiikka“, „Synteesi“ 2/2011
• “Musical Categories of the Uncanny in Edvard Grieg’s ‘Troll Music’”, „Studia Musicologica Norvegica” 38/2012
• ”Świat oper Einojuhani Rautavaary”, „Res Facta Nova” 14/2013
• „Kalevala-sarja Uuno Klamiego jako dzieło przełomowe fińskiego narodowego modernizmu”, „Avant” 1/2016
• „Grieg a Karłowicz”, „Teoria muzyki” 10/2017
• „Czy przyszłość muzyki to nowe bel canto? Kilka uwag o życiodajnej sile melodii”, „Konteksty” 3(334)/2021
• “Five Letters to the Beautiful Knight – cykl pieśni na głos i violę da gamba”, “Notes Muzyczny” 1(15)/2021

Artykuły opublikowane w internecie:

• The Mythological and Supernatural Elements in Edvard Grieg’s Music, artykuł na stronie Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina http://eog.chopin.nifc.pl/public/files/14635628159672769ae272cd798f867fde07c805be.pdf

Hasła encyklopedyczne:

• „Tarasti“ (t. IX, Encyklopedia Muzyczna PWM, 2009)

Recenzje:

• „Siglind Bruhn: Messiaen’s Contemplations of Covenant and Incarnation“, „Muzyka” 2(217)/2010

Przekłady z języka angielskiego:

• Siglind Bruhn, „Astronomia, matematyka i religia w operze Die Harmonie der Welt Paula Hindemitha”, współpraca Marcin Trzęsiok. „Scontri” 2/2015

Publikacje w książkach programowych i inne:

• Autorstwo esejów programowych dla festiwali i instytucji muzycznych, w tym:
• Teatr Wielki – Opera Narodowa
• Festiwal Katowice Kultura Natura Kultura
• Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”
• Uzupełnienie i rozbudowanie tekstów do przewodnika GPS „Śladami wielkich kompozytorów” po miejscach związanych z Edvardem Griegiem, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2013

Publikacje w książeczkach płytowych:

• „Stanisław Bromboszcz, Muzyka kameralna”, [wykonawcy różni] płyta DUX 2013
• “Andrzej Ślązak. Die Kunst der Fuge” płyta DUX 2023

Recenzowanie publikacji:

• „Teoria muzyki”: 2014, 2015, 2018
• „Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ”: 2015, 2016
• “20th Century Music”: 2022
• “Notes Muzyczny”: 2023, 2024

DZIAŁALNOŚĆ ARTYSTYCZNA

Kompozycje:

Dzieła wokalne, wokalno-instrumentalne:

a) sceniczne

• 2019: Czarne lustro – opera kameralna do libretta Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk na sopran chłopięcy, mezzosopran, tenor, baryton, bas, chór męski, consort viol da gamba i perkusję
  (link do nagrania: https://www.youtube.com/watch?v=Q86-_QtQrKA&t=1159s)
• 2022: Captain Who – semi-opera do libretta Pawła Jędrzejko na kontratenor, mezzosopran, baryton, bas, amatorski zespół szantowy, skrzypcę oraz violę da gamba
• 2023-2024 A Single Man – opera kameralna do libretta Amandy Hollander (na podstawie powieści Christophera Isherwooda A Single Man) na sopran, mezzosopran, alt, tenor, baryton, bas i zespół kameralny

b) oratoryjno – kantatowe

• 2002-2003: Missa ,,Domus Dei” na sopran, mezzosopran, chór mieszany i orkiestrę
• 2004: Hymny brewiarzowe na chór mieszany, zespół instrumentów dętych i perkusji do słów hymnów brewiarzowych w języku polskim

c) pieśni

• 1999: Cztery pieśni do słów L. Staffa na sopran i fortepian
• 2000-2001: Biel – cykl pieśni do słów ks. J. Twardowskiego, ks. J. Baki na sopran, baryton, flet, fortepian
• 2001: Poemat ,,kiedy pada śnieg..”  do słów  B. Czaykowskiego na baryton i fortepian
• 2003-2004: Pieśni liturgiczne na sopran, obój, rożek angielski do tekstów łacińskiej mszy
• 2018, 2020: Five Letters to the Beautiful Knight do słów R. de Vaqueiras na baryton i violę da gamba (także wersja z klawesynem) (link do nagrania: https://youtu.be/fDVDlgANVxM)
• 2020-2021: Wind Whines – trzy pieśni do słów Jamesa Joyce`a na baryton i fortepian

d) chóralne

• 2003: Credo na chór mieszany
• 2004: Kyrie na ośmiogłosowy chór mieszany
• 2016: Amor facit do słów Johna z Hoveden na chór mieszany (druga wersja: Fide et Amore)
• (link do nagrania: https://www.youtube.com/watch?v=5K-3pififVw&t=100s)
• 2016: O Crux do słów Reginalda z Canterbury na chór mieszany
• 2017: Christiani plaudite do słów Piotra Abelarda na chór mieszany

Dzieła instrumentalne:

a) orkiestrowe

• 2000: Wędrujące klasztory na flet i orkiestrę smyczkową
• 2005: Koncert wiolonczelowy „Dla Cierpiących Aniołów”

b) kameralne

• 2001: Przerwany sonet na fagot i fortepian
  (link do nagrania: https://www.youtube.com/watch?v=nndSDKhC2-4)
• 2002: Kwartet Smyczkowy „Hommage a Dymitr”
• 2024 A Day of A Single Man na klarnet, altówkę i fortepian (także wersja solowa fortepianowa)

Nagrania płytowe

• Wind Whines cykl pieśni na baryton i fortepian do słów James Joyce’a [w:] Joyce in Songs, Maciej Bartczak – baryton, Stanisław Bromboszcz – fortepian, CD ACCORD ACD310

Strona internetowa: https://www.wojciechstepien.com/